Jaarlijks organiseert Elevation Events het muziekfestival Soenda in de Ruigenhoekse polder. De organisatie vindt duurzaamheid en iets teruggeven aan de omgeving waar zij festivals organiseren erg belangrijk. Daarom hebben ze in 2019 het initiatief genomen om een bijenoase aan te leggen nabij het festivalterrein. De oase van 500 m2 bestaat uit 2.500 bloeiende oeverplanten. Voor dit artikel vroegen we Joris Coenen (mede-eigenaar Elevation Events) en Tirsa van der Laan (sustainability manager Elevation Events en ook onze Green Events-collega) hoe zij dit hebben aangepakt en welke tips ze willen meegeven aan organisatoren die hiermee aan de slag willen gaan.

Soenda Festival fotocredits: Guy Houben

Van plan naar Oase

Samen met experts en vrijwilligers heeft het team van Elevation Events een lint van wilde bloemen, waaronder gele moerasrolklaver, paarse watermunt, witte moerasspirea en roze kattenstaart, aangeplant. We nemen je mee in de stappen die zij hebben doorlopen.

Waarom een bijenoase?   

Nederlandse bijen zijn in gevaar: 50% van de 358 soorten worden bedreigd. En dat terwijl ze heel belangrijk zijn voor onze voedselvoorziening want 80% van de eetbare gewassen is afhankelijk van bestuiving door bijen en andere insecten. Bestuiving creëert zaden voor nieuwe planten en levert zo weer voedsel op. Wilde bijen zijn dus essentieel voor de productie van ons voedsel.

Fotocredits: Marcel Dijkman (Unsplash)

Wilde bijen hebben wilde bloemen nodig voor stuifmeel en nectar. Het stuifmeel doen ze bij hun eitjes zodat de bijenjonkies gelijk kunnen eten zodra ze uit het ei zijn. Nectar dient als brandstof om heen en weer te kunnen vliegen. Ze kunnen maar tot 250 meter vliegen, tot ze weer moeten bijtanken op een bloem. Aangezien er steeds minder bloeiende wilde planten zijn, gaat het niet goed met de wilde bijen.

Duurzaamheidsplan

Tirsa: We hebben met het team en met support van Green Events een duurzaamheidsvisie op papier gezet. Een van de pijlers die daaruit kwam was ‘Lokaal Nalatenschap’. We willen iets terugdoen voor de locaties waar we gebruik van maken. Bijvoorbeeld door pipo-wagens aan de lokale camping te doneren maar ook het natuurgebied schoon en mooier achterlaten. Elevation heeft in 2019 besloten dit in de vorm van bijenvriendelijke beplanting, oftewel een bijenoase, te doen!

Budget

We hebben met een budget van €5.000,- de bijenoase kunnen planten. Dit is deels opgehaald bij de gastenlijst ingang met vrijwillige bijdragen, het doel stond vermeld op het gastenlijst ticket en er is een deel zelf aangevuld.

Samenwerken met experts

We hebben een partner gezocht die veel van bijenoase’s weet. We kwamen uit bij Sonne Copijn van Bijenoase.nl, een échte bijenkoningin! Waar we eerst dachten; ‘plantjes kopen en gaan’, kwamen we er al snel achter dat er veel meer bij komt kijken. We hebben met Recreatieschap Midden Nederland en Sonne Copijn van Bijenoase een terreinkeuring gedaan. Niet elke locatie bleek geschikt. Zo was het bij sommige stukken nodig om grond af te graven, waren andere stukken moeilijker in het beheer te passen of liepen er teveel honden in het water.

Partners & belanghebbende betrekken

Het is voor de oase het beste als er maar één keer per jaar gemaaid wordt terwijl dit gebied normaal gesproken twee keer per jaar aan de beurt was. We hebben daarom contact opgenomen met Recreatieschap Midden Nederland om naar het bestek te kijken. Hier staat de maaifrequentie en het maaigebied in. Zo is afgesproken de stukken waar wij hebben gepland maximaal een keer per jaar te maaien.

Meerjarige planten 

Meerjarige planten zijn het beste voor de bijen, op eenjarige planten vliegen de meeste bijen niet. De planten moeten passen in het lokale ecosysteem. Tevens moet worden afgesproken wie de beplanting gaat beheren, wanneer het gemaaid gaat worden én waar het maaisel heen gaat. Dit moet passen binnen de wensen van de afnemer, in dit geval nemen de boeren het maaisel af en de koeien willen niet elke plant eten. Zo kwamen de koeien uit de omgeving ook opeens voor in ons plan! Tevens hebben we TAUW, onze keurmeester van het festivalterrein laten meekijken om te voorkomen dat de bijenoase op lange termijn geen planten en/of dieren huisvest die de vergunning in gevaar kunnen brengen, want dan snij je jezelf in de vingers.

Na dat de locatie en de planten een GO kregen hebben we alles besteld en een dag ingeprikt om samen met vrijwilligers de planten te gaan zetten. Tevens hebben we een educatiebord laten plaatsen, deze staat bij de ingang van het park.

De bloemetjes buiten zetten

Een week voor het festival hebben 34 vrijwilligers hun mouwen opgestroopt en de bloemetjes vast buiten gezet vóór aanvang van het muziekfestival. We zijn gestart met een workshop van Sonne, onze bijenexpert. Met een handschep zijn we in duo’s op pad gegaan. Op aanwijzen van Sonne hebben we de planten, verspreid over een gebied van 500m2, geplant. Het is voor alle vrijwilligers een hele leuke én zinvolle dag geweest!

Van oase naar belevingspad

Het is ons voornemen om deze bijenoase uit te breiden tot het een soort bijenbelevingspad waar mensen kunnen leren en langs kunnen wandelen. Fase 2 van de beplanting hadden we al gepland maar is vanwege Corona ‘on hold’ gezet. Wordt vervolgd dus!

Tip van Tirsa

Tirsa: We zijn zeker een half jaar bezig geweest met alle voorbereidingen. Er kwam veel meer bij kijken dan vooraf werd verwacht. Bij een volgende actie zouden we iets minder in de voorbereiding en uitvoering willen zitten maar hier wellicht een externe partij voor vragen zodat wij ons kunnen focussen op waar we echt goed in zijn: festivals organiseren én weer geld ophalen voor de volgende fase!

Wil jij als organisator ook bijdragen aan verbetering van biodiversiteit maar weet je niet waar te starten? Neem het voorbeeld en de tips van Soenda als leidraad, ga op zoek naar een (lokale) partner die echt weet wat er speelt in het gebied waar jij aan de slag wil gaan en… zaaien maar!