Update: 23 november 2023

Een circulair of afvalvrij bekersysteem voor evenementen kent 2 varianten: herbruikbaar of recyclebaar. Vorige maand publiceerde we een artikel over waarom herbruikbare bekersystemen wel duurzaam, praktisch en betaalbaar kunnen zijn. In dat artikel gingen we dieper in op de milieu-impact en deelden we handige informatie uit de praktijk aan de hand van gesprekken met verschillende leveranciers van herbruikbare bekersystemen. In dit artikel geven we praktische handvatten en delen we beschikbare oplossingen om een recyclebare beker hoogwaardig (ofwel circulair) te kunnen recyclen.

Beker keuze

Allereerst is het van belang om een beker van hoogwaardig recyclebaar materiaal te kiezen. Op dit moment is PET het enige materiaal dat gerecycled kan worden tot nieuwe bekers of andere verpakkingen die geschikt zijn voor eten en drinken. Kies je voor bekers van r(ecycled)PET, dan verlaag je de impact op het milieu aan de inkoopkant. De meeste drankmerken/-leveranciers, waaronder AB Inbev, Bavaria, Coca-Cola, Grolsch, Heineken en Vrumona hebben een rPET beker in het assortiment, vraag bij hen naar de mogelijkheden.

Schone monostroom PET

Het onderzoek naar de milieu-impact van herbruikbare en recyclebare bekersystemen dat we in 2020 publiceerden laat zien dat er een aantal factoren van invloed zijn op de milieu impact. Zo speelt het recyclingpercentage een grote rol. Vanaf 1 juli 2021 worden de meeste PET flessen via het nieuwe statiegeldsysteem hoogwaardig gerecycled. Maar wat doe je met de recyclebare bekers? Hoogwaardige recycling is alleen mogelijk als de bekers zonder vervuiling bij het recyclingbedrijf worden aangeleverd. Dit noem je een schone monostroom. Er mogen geen andere soorten plastic of ander afval bij de bekers zitten. Ook rietjes of een citroenschijfje zijn niet toegestaan. Door een retoursysteem in te voeren krijg je zoveel mogelijk bekers schoon terug en kun je ze dus goed recyclen. 

Hoogwaardige recycling

Organisatoren werken vaak met afvalinzamelaars of -transporteurs die de verschillende materiaalstromen, zoals bijvoorbeeld papier & karton, glas en hout, naar recyclingbedrijven brengen. Er zijn in Nederland twee recyclingbedrijven die PET (en rPET)  tot  grondstof voor nieuwe bekers (of andere verpakkingen die geschikt zijn voor eten en drinken) recyclen: Morssinkhof-Rymoplast (Zeewolde) en Wellman International (Spijk).

Acceptatievoorwaarden en volumes

Naast een schone monostroom hebben deze recyclingbedrijven andere acceptatievoorwaarden waaraan moet worden voldaan. De bekers moeten transparant (geen kleur) zijn ze mogen niet bedrukt zijn met inkt. Er zijn wel nieuwe technieken beschikbaar om alsnog bekers met logo te maken, zoals embossing of lasergraveren.

Ook volume (het aantal kilo’s) is een belangrijke voorwaarde. Bij Morssinkhof – Rymoplast kun je vanaf 500 kilogram (ongeveer 100.000 bekers, exclusief drank residu) terecht. Tot 2.000 kilogram (ongeveer 400.000 bekers, exclusief drank residu, ongeveer een volle perscontainer) wordt er een handlingsfee in rekening gebracht. Lees de volledige acceptatievoorwaarden van Morssinkhof – Rymoplast hier.  Matthijs Veerman (Morssinkhof – Rymoplast): “Om PET bekers te kunnen recyclen tot grondstof voor het maken van nieuwe flesjes of bekers, moet aan strikte randvoorwaarden worden voldaan. Met een gezamenlijke inspanning kunnen we de keten sluitend maken!”

Omdat er veel factoren zijn die de recyclingmogelijkheden beïnvloeden, worden de acceptatievoorwaarden van Wellman International op maat vastgesteld. Ook hier geldt dan mogelijk een handlingfee als het volume minder dan een volle perscontainer is. Op basis van het volume (en de andere acceptatievoorwaarden) wordt bepaald of er een vergoeding kan worden uitgekeerd. Deze vergoeding is afhankelijk van diverse factoren. Ga hierover in gesprek met het recyclingbedrijf of afvalinzamelaar. Willem Christiaans (Wellman International); “Het is van belang dat organisatoren in een vroeg stadium in gesprek gaan met de recyclingbedrijven, zodat alle ketenpartners kunnen samenwerken en ieder zijn/haar expertise kan inbrengen”.

Ketensamenwerking

Veel evenementen en festivals zijn ‘kleinverbruiker’, met een klein volume aan bekers wordt het kostbaar en soms zelfs onmogelijk om de bekers naar het recyclingbedrijf te laten brengen. Het samenvoegen van bekers van verschillende evenementen, ook wel bulken genoemd, kan een oplossing bieden. In 2019 hebben Loveland en Awakenings bij de eerste pilots al de handen ineen geslagen door samen één perscontainer te gebruiken. Deze is op verschillende evenementen gevuld met bekers en aan het einde van de de festivalzomer bij het recyclingbedrijf aangeleverd. Voor optimale recycling is ketensamenwerking cruciaal. Afvalinzamelaars/-transporteurs spelen hierin een belangrijke rol maar ook groothandels kunnen hierin van betekenis zijn. Ga daarom met deze partijen in gesprek en vraag of ze een rol kunnen spelen bij transporteren en bulken van PET-stromen.

Marktoplossingen

Steeds meer leveranciers werken aan passende oplossingen om organisatoren te helpen bij de implementatie van een recyclebaar bekersysteem. We hebben een aantal van deze oplossingen op een rijtje gezet.

Single use recycling system

Om een schone monostroom in te kunnen zamelen heb je naast een retoursysteem ook de juiste faciliteiten voor inname en sortering nodig. Huib Joor van Your Productions ontwikkelde samen met Heineken en Coca-Cola het Single Use Recycling System (SURS). Met de praktijkervaring die zij hebben opgedaan op onder andere de evenementen van Awakenings is de systematiek achter de bar geperfectioneerd tot een complete inrichting. Door middel van bakken, kokers en duidelijke signing kunnen de barmedewerkers de ingeleverde drankverpakkingen, inclusief flesjes en blikjes, in een handomdraai scheiden in schone monostromen. Door de bekers te stapelen in kokers voorkom je dat er ander afval in terechtkomt en heb je minder ruimte nodig. Dit kan later ook weer schelen in het transport. Sinds 2022 is SURS ook in te huren door andere organisatoren.

Cup-as-a-service

In de transitie naar een circulaire economie is er ruimte voor nieuwe businessmodellen zoals ‘product-as-a-service’. Hierbij worden er niet alleen bekers geleverd maar een complete service. Bij herbruikbare bekers zien we dit al langer, ook leveranciers van recyclebare bekers spelen hierop in. We noemen een aantal bekerservice leveranciers die je kunnen helpen bij de implementatie van een recyclebaar bekersysteem. Deze services bieden ook voor kleinere evenementen een goede oplossing.

rEVENT

Bordex Packaging kenden we al van de van de 100% lichtgewicht, rPET bekers die volledig van postconsumer waste zijn gemaakt. Dat wil zeggen: PET dat ook echt gebruikt is door consumenten. Dat is veel duurzamer dan post industrial waste: materiaal dat overblijft in het productieproces van bijvoorbeeld bekers. Sinds kort leveren ze niet alleen de bekers maar ook een complete recyclingservice met inzamelsystemen voor grote en kleine evenementen:

· De 360BOX, incl. losse zakken voor kleinere evenementen (<2000 bezoekers)

· 240L + 1100L rolcontainers (10.000 – 30.000 bezoekers)

· Pers- en afzetcontainers (voor evenementen met meer dan 30.000 bezoekers).

Als organisator zorg je voor de inzameling van een schone monostroom PET bekers. We kunnen het niet vaak genoeg zeggen: dit werkt het beste met een retoursysteem zoals statiegeld of een retourmunt. De bekers worden vervolgens binnen 3 werkdagen opgehaald door de transporteur. Die slaat de bekers op tot er voldoende volume is om deze naar het recyclingbedrijf (Wellman International) te brengen. Met veel aandacht voor efficiëntie en duurzame productie maken ze van de gebruikte bekers weer nieuwe bekers. Een heel mooie circulaire oplossing dus!

Meer weten over de cuprecycling van rEVENT en andere circulaire oplossingen? Kijk dan op revent.eco.

CircularPET

CircularPET heeft hun diensten onlangs ook uitgebreid met een complete bekerservice waarbij het cup-to-cup principe centraal staat. Van de levering van de rPET bekers (vanaf 1.000 stuks), advies bij het opzetten van een schone monostroom (ook CircularPET adviseert met een retoursysteem te werken) en de communicatie naar bezoekers, tot het controleren, transporteren en bulken van de gebruikte bekers naar het recyclingbedrijf. Het team bestaat uit gedreven adviseurs met de nodige evenementenervaring. De ingezamelde bekers worden opgeslagen en gekeurd in samenwerking met PreZero (voorheen Suez) en bij voldoende volume worden ze aangeboden aan Morsinkhoff-Rymoplast voor recycling.

In 2023 heeft CircularPET zich verder gespecialiseerd in het retoursysteem met softcups op open publieksevenementen. In samenwerking met gemeente en horeca wordt maatwerk geleverd waarbij het zwaartepunt ligt op collectiviteit en CircularPET zorgt voor de controle op het proces, zowel in de planvorming vooraf als op de evenementen zelf.

Meer weten over dit proces? Zie website van CircularPET voor een uitgebreide beschrijving.

The Rubbish project

Ook The Rubbish Project heeft een mooie circulaire oplossing voor PET bekers. Dit internationaal opererende, onafhankelijke project werkt op lokaal niveau samen met verschillende bekerleveranciers, afvalverwerkers en recyclers. Door hun ervaring met het slim inrichten van events en venues kunnen ze advies geven om schone monostromen te verkrijgen. The Rubbish project onderscheidt zich van andere oplossingen door het online platform dat ze hebben ontwikkeld. Een uitgebreid dashboard geeft de organisator inzicht in de resultaten en de mogelijkheid deze te benchmarken. Daarnaast zijn er posters en andere communicatiematerialen en inhoudelijke artikelen beschikbaar via het platform.

Einde van dit jaar opent Europa’s eerste recyclingfabriek die ook inkt van bekers af kan wassen in Vlaanderen. Er zijn al succesvolle ‘de-inkting’ pilots uitgevoerd. De bekers die tot die tijd worden ingezameld worden opgeslagen zodat de fabriek bij opening volop kan draaien. Naast PET kunnen ze je ook helpen met andere stromen zoals PLA en papier. Onverhoopt vervuilde plasticstromen kunnen laagwaardig verwerkt worden, door middel van thermolyse kan er olie en gas van worden gemaakt.Huhtamaki, een van de grote leveranciers van bekers (en andere verpakkingen), maakt van dit gerecyclede PET weer nieuwe bekers.  Meer weten? Op de website van The Rubbish Project lees je meer informatie over de mogelijkheden en toekomstplannen.

Aan de slag!

Ga je aan de slag met een recyclebaar bekersysteem? Koop dan niet alleen een recyclebare beker in maar zorg ook voor een gedegen retoursysteem en ga een samenwerking aan met een afvalinzamelaar/transporteur en recyclebedrijf dat bij jouw werkwijze aansluit of kies voor een bekerservice waarbij die leverancier deze samenwerking voor je regelt. Wil je meer weten over de mogelijkheden en ervaringen van andere organisatoren? In de Plastic Promise toolkit vind je kennisartikelen en praktijkcases, handig bij het maken van je bekerplan. Heb je vragen of aanvullingen naar aanleiding van dit artikel? Laat het ons weten via info@plasticpromise.nl.